Osorya 4 (7) 2022

Drodzy czytelnicy 

Rok 2022 był 250. rocznicą I rozbioru Polski. Prusy anektowały wówczas Warmię i Prusy Królewskie w tym ziemie: chojnicką i człuchowską. Należy pamiętać, że nasze tereny wpadły w obce ręce najwcześniej, bo we wrześniu 1772 r. Niewoli i jej konsekwencji doświadczaliśmy najdłużej, bo aż do maja 1920 r. Dla‑ tego w tym wydaniu regionalnego czasopisma historycznego „Osorya” cofnęliśmy się do czasów przedzaborowych w stałej serii Nazwiska występujące na terenie kaszubskiej parafii Konarzyny opracowywanej przez dr. Jana Stanisława Ceitla. Ciekawostki z życia w czasie zaborów, na podstawie artykułów z ówczesnych gazet „Thorner Presse” i „Die Presse”, wynotowała Karolina Joachimczyk. Najdłuższym tekstem jest przyczynek do wiedzy o budowie i wyposażeniu kościoła w Konarzynach Fabrica Ecclesiae Konarzyniens, w którym przybliżamy postać rzeźbiarza Gerlacha i malarza Bliźniewskiego. W kolejnym artykule poruszyłem inicjatywę sąpoleńskiej organizacji Kriegerverein, czyli powstania w centrum Konarzyn pomnika cesarza. Z córką Anastazją sporządzamy spis cmentarzy, mogił, kaplic i kapliczek na terenach należących kiedyś do parafii Konarzyny. Kontynuuję cykl artykułów pod nazwą Zdjęcie z… Tym razem zapraszam na „podróż” do Afryki Południowej. Naszą postacią „z okładki” jest Ursula Zeitz, niemiecka aktorka urodzona w Chojnicach. Jej biogram przygotował Andrzej Szutowicz. On także jest autorem wspomnień o tym, jak blisko można było się dostać do trybuny I Sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka. Kamil Frymark opisuje wydarzenia z przełomu 1906–1907 r., dotyczące strajków szkolnych i udziału w nich jego przodków. Marian Rudnik po raz pierwszy dla „Osoryi” śledzi historię pomnika, którego autorem był Joseph Tibor, przedstawiony w poprzednim numerze naszego czasopisma. Po raz pierwszy także gościmy na łamach ks. dziekana Marka Weltrowskiego w artykule o losach powojennych wikariuszy z Konarzyn oraz Wiktora Schroedera, autora książek, który udostępnił swój opis Jak w Prusach drogi budowano. Adam Satro w serii W ślad za Człuchowską Grupą Eksploracyjną II pisze o katastrofie lotniczej w Krępsku i o tym, jak starano się upamiętnić to wydarzenie. 11 listopada 2022 r. w Chojnicach nastąpiło otwarcie wystawy „Archeologia Zbrodni pomorskiej 1939 – chojnicka Dolina Śmierci”. Na jej temat pisze kierownik projektu dr Dawid Kobiałka. Całość wieńczy ostatnia część Życia pod pręgierzem Ludwiki Kosikowskiej‑Mausolf pod redakcją Eweliny Tyborskiej. 

Życzę wszystkim naszym czytelnikom, aby rok 2023 był czasem pomyślności, spełnienia marzeń i ciekawych lektur.

Krzysztof Tyborski

ktyborski@wp.pl