Besarabowie w Konarzynach

Besarabia (Бесарабія) to kraina historyczna położona we Wschodniej Europie, między Dniestrem a Prutem. Stamtąd podczas okupacji niemieckiej zasiedlono gminę Konarzyny. 

Czytasz tę historię dzięki Stowarzyszeniu Historycznemu "Osorya", któremu możesz przekazać 1,5% podatku. Aby to zrobić, musisz jedynie w formularzu podatkowym wpisać numer KRS 0000829823. 𝗣𝗔𝗠𝗜𝗘̨𝗧𝗔𝗝! 𝗣𝗿𝘇𝗲𝗸𝗮𝘇𝗮𝗻𝗶𝗲 𝟭.𝟱% 𝗽𝗼𝗱𝗮𝘁𝗸𝘂 𝗻𝗶𝗰 𝗻𝗶𝗲 𝗸𝗼𝘀𝘇𝘁𝘂𝗷𝗲!

Miejsca, do których przesiedlano mieszkańców gminy Konarzyny podczas II wojny światowej są tak bardzo zróżnicowane, że nie sposób ich wymienić. Miejsca opuszczone przez Polaków zasiedlano Niemcami z Besarabii. Nie mogli oni poradzić sobie z maszynami rolniczymi pozostawionymi przez dotychczasowych mieszkańców gminy, więc ich metody uprawy roli przypominały te stosowane przez ich średniowiecznych przodków. W Ciecholewach 02.03.1943 r. o godz. 14.00 tragicznie (spadł z dachu) zginął rolnik, osadnik, ewangelik Robert Schaalo ur. 10.01.1908 r. w Brienne (Besarabia), syn Johanna i Jacobine z d. Richter, mąż Mowi Hannemann. Wszyscy zamieszkiwali w Ciecholewach. Jest to jedyny zgon na terenie gminy Konarzyny osadnika z Besarabii. Pytaniem pozostanie, gdzie został pochowany.

Gdy rozpoczęła się akcja przesiedleńcza Besarabów, okazało się, że nie bardzo pasują oni do ideału niemieckości i aryjskości. Byli przyzwyczajeni do odrębnych warunków bytowania, do innej kultury. Owszem, posługiwali się językiem niemieckim, pielęgnowali swoje tradycje, obyczaje, ale w przeciwieństwie do Baltendeutschów, przypadło im żyć w zupełnie innym ustroju. 

Krzysztof Tyborski

ktyborski@wp.pl